'Tientallen miljarden nepvolume door washtrading met NFT's'

De opkomst van de NFT was dé verrassing van 2021. Uit het niets bestond de wereldwijde kunstmarkt voor 16% uit deze digitale, verhandelbare tokens. De opmars ging in de eerste maanden van 2022 gestaag door, tot de oorlog in Oekraïne – en de daarmee gepaard gaande afkoeling van de economie – roet in het eten gooide. Blockchain analysebedrijf Chainalysis maakte de voorlopige balans op en concludeerde in haar blog dat deze snelle opmars ook fraudeurs, witwassers en andere gelukszoekers aantrok. Tot zover niets nieuws onder de zon, tot we naar het volledige plaatje over 2022 kijken: een analist op dataplatform Dune heeft aangetoond dat zo’n 58% van het 2022 handelsvolume nep was. Tientallen miljarden waren simpelweg wash trading. 

Wash trading

Wash trading is het proces waarbij de koper en de verkoper van een aandeel, obligatie of andere activa samenwerken om zo de markt te manipuleren naar eigen gewin. Activa worden heen en weer verkocht tussen koper en verkoper om zo de markt te doen geloven dat er levendige handel plaatsvindt of dat er iets staat te gebeuren met een specifiek aandeel. Wash trading met NFT’s werkt hetzelfde, maar heeft een bijkomend voordeel: tokens.

De NFT-marktplaatsen schoten in 2020 en 2021 als paddestoelen uit de grond en om snel marktaandeel te winnen, beloonden sommige marktplaatsen de verkopers met cryptotokens; marktplaats Looksrare gaf $LOOKS uit en X2XY gaf $X2XY uit. De tokens konden vervolgens op de bekende cryptobeurzen worden verkocht.  

Maar hier ging het mis: de waarde van de tokens was veel hoger dan de transactiefees, waardoor de prikkel ontstond om te wash traden. En zolang de opbrengsten uit de tokens maar hoger waren dan de transactiekosten, kon er letterlijk gratis geld verdiend worden. Het feit dat crypto-adressen niet op naam staan, maakten de fraude nóg makkelijker. De marktplaats kan namelijk moeilijk achterhalen wie zich als koper en wie zich als verkoper voordoet. 

Methodologie

Maar de blockchain heeft ook zo zijn voordelen: alle data is namelijk openbaar en transparant. De analist heeft vervolgens de volgende vier criteria opgesteld, die op irrationeel gedrag wezen:  

1. Koper en verkoper zijn hetzelfde
2. Koper en verkoper handelen heen en weer
3. Adres heeft dezelfde NFT meer dan 3x gekocht
4. Adres van koper is initieel gefinancieerd door adres van verkoper

 
De resultaten zijn werkelijk bizar te noemen. Waar het aantal wash trades in 2022 rond de 1% van het totaal was, was het volume 58% van het totaal. Bij de twee eerder genoemde marktplaatsen was het percentage wash trades het hoogst: 87% op X2XY en zelfs 98% bij Looksrare. In totaal hebben 110 adressen zo’n $8,9 miljoen verdiend met deze vorm van marktmanipulatie.